21-10-2024 JOURE – De Autoriteit Consument & Markt (ACM) vindt het goed dat de netbeheerders onderzoek hebben laten doen naar een nieuwe manier om netbeheerkosten voor kleinverbruikers (consumenten en het midden- en kleinbedrijf) te verdelen. Dit zijn de kosten die gebruikers van het elektriciteitsnet aan de netbeheerder moeten betalen voor het transport van elektriciteit en voor het aanleggen en beheren van het stroomnet. De ACM wacht de concrete voorstellen van netbeheerders af en zal bij de beoordeling ook nadrukkelijk kijken naar de begrijpelijkheid en de gevolgen voor huishoudens en andere kleinverbruikers.
Op dit moment is het nettarief voor huishoudens en andere kleinverbruikers afhankelijk van de grootte van de aansluiting en dus niet afhankelijk van het gebruik. Dat betekent dat alle huishoudens met een aansluiting tot 3x25A allemaal hetzelfde bedrag betalen voor het gebruik van het net. Door de energietransitie zijn er echter grote verschillen ontstaan in hoe huishoudens het net gebruiken. Bijvoorbeeld huishoudens die zijn aangesloten bij een warmtenet. Deze betalen op dit moment net zoveel als een huishouden dat zijn huis elektrisch verwarmt. Terwijl huishoudens met een warmtenet veel minder elektriciteit gebruiken. De ACM vindt het belangrijk dat de kosten voor het elektriciteitsnet eerlijk over álle gebruikers worden verdeeld. Daarom steunt de ACM het idee om de tariefstructuur voor kleinverbruikers aan te passen en huishoudens en kleinverbruikers te laten betalen op basis van hun netgebruik en de kosten die dat veroorzaakt. Een andere tariefstructuur kan er ook voor zorgen dat huishoudens beter beloond worden als zij helpen om het net efficiënt te gebruiken, bijvoorbeeld door het net op dalmomenten te gebruiken. Dit kan de drukte op piekmomenten in laagspanningsnetten verlichten en de noodzaak voor uitbreidingsinvesteringen door netbeheerders iets beperken. De ACM ziet het voorstel van de netbeheerders om de nettarieven voor kleinverbruikers meer te baseren op de kosten van hun netgebruik graag tegemoet.
Investeringen door de energietransitie
De energietransitie en de elektrificatie van de industrie maken dat de vraag naar transportcapaciteit op het Nederlandse elektriciteitsnet sterk groeit. Alle gebruikers van het stroomnet (consumenten en bedrijven) betalen voor de uitbreiding van het net. Uit een eerdere prognose van de ACM blijkt dat deze netbeheerkosten de komende jaren fors stijgen. Consumenten betalen deze kosten via de energierekening. De energieleverancier betaalt deze kosten aan de netbeheerder. Onderzoek door adviesbureau Berenschot toont aan dat de netkosten voor ongeveer tweederde van de huishoudens en andere kleinverbruikers naar beneden kunnen gaan als slimmer gebruik van het elektriciteitsnet wordt gestimuleerd. Voor consumenten die hun netgebruik niet (kunnen) aanpassen, gaan de netkosten mogelijk omhoog.
Vervolgstappen
De netbeheerders verwerken de uitkomsten van het onderzoek door Berenschot in een voorstel voor een alternatieve tariefstructuur en dienen dit voorstel naar verwachting in 2025 in bij de ACM. Bij de beoordeling van het voorstel heeft de ACM oog voor de begrijpelijkheid voor consumenten en voor de effecten van de aanpassing. De ACM zal een ontwerpbesluit nemen en een consultatie houden om de zienswijzen van betrokken partijen te horen. De ACM betrekt de reacties van de consultatie bij het definitieve besluit over het een nieuwe tariefstructuur voor kleinverbruikers. Na het besluit kunnen de netbeheerders het nieuwe model implementeren en zullen huishoudens en andere kleinverbruikers voorgelicht worden over de werking van de tariefstructuur. De nieuwe tariefstructuur zal dan naar verwachting in 2028 kunnen worden ingevoerd.