14-03-2024 JOURE – Energiehubs kunnen een positieve bijdrage leveren aan de Friese energietransitie. Dat is de belangrijkste uitkomst van het onderzoek van FREON en provincie Fryslân naar Local4Local energiehubs. Gedeputeerde Staten gaan, samen met gemeenten en lokale partijen aan de slag met de onderzoeksuitkomsten.
Het onderzoek maakt duidelijk dat er mogelijkheden zijn voor het produceren van betaalbare energie met lokale, Friese partijen. Met energiehubs kan de beschikbare netcapaciteit efficiënter gebruikt worden en netcongestie worden verlicht en het levert een stabielere en lagere energieprijs op. De verkenningen geven ook aan dat met energiehubs jaarlijks zo’n 50 tot 100 miljoen euro minder aan energiekosten wegvloeien uit Fryslân.
Gedeputeerde Sijbe Knol: “We sjogge in soad problemen op it enerzjynetwurk, dus der moat wat barre. Neist de útwreidings fan it elektrisiteitsnetwurk, moatte wy ek op in tûke wize sjen nei fraach en oanbod fan enerzjy. Dat sille wy de kommende tiid ferkenne, wêrby’t wy ek nei it stimulearringsprogramma fan 166 miljoen fan minister Jetten sjogge om saken mooglik te meitsjen.”
Intensieve samenwerking
Naar aanleiding van de aangenomen motie in PS is er afgelopen jaar intensief samengewerkt door de provincie en het FREON-consortium (externe link), waarbij ook de deelnemers vanuit de Friese Energie Tafel en de Friese Energie Alliantie betrokken zijn en netbeheerder Liander hebben geadviseerd. Het concept van een energiehub is volop in ontwikkeling. Het basisidee is dat energievraag en -aanbod in de vorm van gas, warmte en elektriciteit in een energiehub lokaal op elkaar worden afgestemd. Onderscheidend in het onderzoek is dat deze hubs (grotendeels) in lokaal eigendom zijn: een Local4Local energiehub.
Kansen en knelpunten
Hoewel het onderzoek kansen ziet voor Local4Local energiehubs, zijn er ook nog knelpunten. Zo is het nog niet mogelijk om bepaalde contracten af te sluiten met de netbeheerder en kan een netbeheerder geen projecten met een maatschappelijke meerwaarde hoger op de wachtlijst zetten. Maar er zijn ook mogelijkheden. “Wy sjogge bygelyks kânsen foar enerzjyhubs by de gruttere bedriuweterreinen fan de stêden Ljouwert, Drachten, It Hearrenfean en Snits,” aldus Knol.
Coöperatievoorzitter Frans Veltman van FREON is blij met de daadkracht van Gedeputeerde Staten: “Door met z’n allen aan de slag te gaan, kunnen we uiteindelijk volledig zelfvoorzienend worden. FREON wil samen met bedrijven, instellingen en burgers in verschillende gebieden én in overleg met betreffende gemeenten en Liander voorbeelden uit gaan werken van hoe een energiehub in dat gebied eruit kan zien.”