07-01-2024 JOURE – Afgelopen jaarwisseling zijn 1.212 vuurwerkslachtoffers op de Spoedeisende Hulp of bij een huisartsenspoedpost geholpen. Een daling van 3 procent ten opzichte van de vorige jaarwisseling. 28 procent van de vuurwerkletsels werd veroorzaakt door het afsteken van legaal vuurwerk, zoals cakes, grondbloemen en F1-vuurwerk.
Tegelijkertijd is het aandeel letsels dat op SEH-afdelingen is behandeld en werd veroorzaakt door zwaar illegaal vuurwerk ten opzichte van een jaar geleden toegenomen van 22 naar 29 procent. Deze stijging was met name zichtbaar in de leeftijdscategorie 12 tot en met 15 jaar. Een zorgwekkende ontwikkeling welke, naast opsporing en handhaving, noopt tot het geven van extra voorlichting aan jongeren.
Het totaal aantal vuurwerkslachtoffers dat tijdens de jaarwisseling 2023-2024 is gezien op een Spoedeisende Hulp-afdeling of een huisartsenspoedpost bedraagt, inclusief ongevallen tijdens carbidschieten, naar schatting 1.212 personen. Een daling van 3 procent ten opzichte van de jaarwisseling van 2022-2023. Op de Spoedeisende Hulp zijn dit jaar 365 vuurwerkslachtoffers behandeld en op huisartsenspoedposten zijn 847 personen met vuurwerkletsel geholpen. Driekwart van alle slachtoffers bestond uit jongens of mannen en ruim de helft van alle slachtoffers was net als vorig jaar jonger dan 20 jaar.
Ernstig letsel nam toe
Het aandeel letsels dat op een SEH-afdeling is behandeld en is veroorzaakt door ongevallen met zwaar illegaal vuurwerk, zoals mortierbommen, nitraten en cobra’s, lag met 29 procent van het totaal aantal letsels hoger dan tijdens de vorige jaarwisseling (22 procent). Van alle vuurwerkslachtoffers door zwaar illegaal vuurwerk is het aandeel jongeren onder de 20 jaar ten opzichte van de vorige jaarwisseling flink toegenomen. Met name het aandeel 12 tot en met 15-jarigen nam vergeleken met vorig jaar toe van 13 procent naar 34 procent. Bovendien zorgde de aard van het letsel voor een stijging van het aantal opnames na een SEH-behandeling, namelijk van 9 procent tijdens de vorige jaarwisseling naar 17 procent dit jaar. Ook het aandeel amputaties is ten opzichte van vorig jaar iets toegenomen. Het aandeel letsels veroorzaakt door knalvuurwerk en vuurpijlen is ten opzichte van de vorige jaarwisseling afgenomen.
Niet voor niets illegaal
Hoewel er sprake is van een lichte daling van het aantal vuurwerkslachtoffers, is de ernst van het letsel en het aantal ziekenhuisopnames toegenomen. “Deze serieuze toename van letsel door zwaar illegaal vuurwerk is zeer zorgelijk”, vertelt Martijntje Bakker, directeur/bestuurder van VeiligheidNL. “Het laat eens en te meer zien welke verwoestende, permanente uitwerking vuurwerk kan hebben wanneer het misgaat. Het is niet voor niets illegaal. Wat ons extra zorgen baart is dat het met name een jonge groep slachtoffers betreft die kennelijk de middelen hebben of krijgen om aan dit vuurwerk te komen. Naast opsporing en handhaving is extra voorlichting geven aan deze doelgroep dus zeker van belang.”
Over het onderzoek
Voor het verzamelen van gegevens over vuurwerkongevallen rond de jaarwisseling werkt VeiligheidNL samen met de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen, InEen (vereniging van organisaties voor eerstelijnszorg, waaronder de huisartsenspoedposten) en de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie. Het totaal aantal vuurwerkslachtoffers is vastgesteld op basis van registratie op alle 81 SEH-afdelingen en 86 van de 103 van de huisartsenspoedposten in Nederland. Van de 81 SEH-afdelingen leverden er 60 daarnaast uitgebreide toedrachtinformatie over de vuurwerkongevallen. Ook 39 huisartsenspoedposten leverden uitgebreide toedrachtinformatie aan.