Opdoemende tekorten voor gemeenten

21-01-2025 JOURE – Vandaag werd is er een rapport de jaarlijkse Benchmark Gemeenten gepubliceerd. Een rapport over de financiële positie van Nederlandse Gemeenten, waarin de cijfers van 2023 en de begrotingen van 2025 centraal staan. Hoe kijken gemeenten aan tegen de opdoemende tekorten? Vinden ze dat ze nog autonoom genoeg zijn? En waarom lukt het toch steeds niet om realistisch te begroten?

Ondanks zwarte cijfers over 2023, hebben gemeenten aanhoudende zorgen over hun financiële gezondheid. De meerjarenbegrotingen tot en met 2028 kleuren rood. Dat blijkt uit de Benchmark Nederlandse gemeenten 2025. De begrote tekorten hangen sterk samen met het zogenoemde ravijnjaar, 2026. De rijksbijdragen per inwoner dalen dan drastisch, waardoor gemeenten ruim €2 miljard euro minder ontvangen.

BDO onderzocht de financiële gezondheid van de Nederlandse gemeenten op basis van de jaarrekeningen 2023 en de meerjarenbegrotingen 2024-2028. Wat blijkt? De verschillen tussen gemeenten zijn groot. Ongeveer een kwart verwacht positieve begrotingscijfers over die periode, opgeteld een overschot van €1,4 miljard. De overige gemeenten voorzien tekorten, gezamenlijk € 5,2 miljard. Dat betekent per saldo een tekort van € 3,8 miljard: een zorgwekkend gegeven.

Opvallend is dat gemeenten heel verschillend omgaan met tekorten. Gemeenten maken duidelijk hun eigen afwegingen over het al dan niet bezuinigen. Dat leidt tot een sterk versnipperd financieel beeld. Tegelijkertijd zien we een gemeenschappelijke uitdaging om de balans tussen inkomsten en uitgaven op orde te krijgen. Zolang de inkomsten vanuit het Rijk tegenvallen en de kosten van met name de jeugdzorg blijven stijgen, staan de gemeentelijke financiën onder druk. Realistisch begroten blijft lastig door onvoorspelbare factoren.