05-12-2024 JOURE – In 2023 waren Nederlanders naar eigen zeggen slachtoffer van in totaal 3,6 miljoen vermogensdelicten, zoals diefstal of aankoopfraude, en 1,0 miljoen vernielingen. De hierbij gerapporteerde schade bedroeg 3,2 miljard euro, 13 procent meer dan in 2021. Dit meldt het CBS op basis van de Veiligheidsmonitor 2023. De Veiligheidsmonitor van het CBS en het ministerie van Justitie en Veiligheid komt elke twee jaar uit en is een enquête over veiligheid en slachtofferschap van criminaliteit. In 2023 beantwoordden 182 duizend inwoners van Nederland van 15 jaar of ouder vragen over onder andere financiële schade die ze hebben geleden door criminaliteit.
4,7 miljoen delicten met financiële schade
In 2023 zijn in totaal 4,7 miljoen delicten tegen burgers gepleegd die voor financiële schade zorgden. Dat is een half miljoen meer dan in 2021. Bij 77 procent van de delicten ging het om diefstal van geld of spullen,bij 23 procent ging het om vernieling. Fraude bij online aankopen kwam met 1,3 miljoen delicten het vaakst voor, maar niet vaker dan in 2021. De schade van deze delicten was in de helft van de gevallen minder dan 60 euro.
In 2023 werden 928 duizend fietsen gestolen, 30 procent meer dan in 2021. De helft van de gestolen fietsen was minder waard dan 350 euro. Zakkenrollerij, diefstal uit auto’s en vernieling van fietsen kwamen in 2023 ook vaker voor dan in 2021.
Meer slachtoffers van bancaire fraude
Nederlanders waren naar eigen zeggen 110 duizend keer slachtoffer van bancaire fraude in het betalingsverkeer. Dat betekent dat de crimineel toegang kreeg tot de bankrekening van het slachtoffer, bijvoorbeeld door een bankpas te stelen en de pincode af te kijken. Bij de helft van deze delicten was de schade lager dan 300 euro. Bancaire fraude kwam in 2023 vaker voor dan in 2021, maar de schade per delict was lager.
Bij niet-bancaire fraude in het betalingsverkeer maakt het slachtoffer zelf geld over naar een crimineel, die zich bijvoorbeeld voordoet als iemand anders. Hier werden 74 duizend mensen slachtoffer van, evenveel als in 2021. In 2023 was bij de helft van de delicten de schade lager dan 400 euro.
Fietsdiefstal en vernieling auto’s grootste schadeposten
Gestolen fietsen en vernielde auto’s zorgden in 2023 voor de meeste schade onder burgers. Fietsdiefstal leidde tot 698 miljoen euro schade, de schade aan vernielde auto’s bedroeg 483 miljoen euro. In 2023 kwam 22 procent van de totale financiële schade door online gepleegde delicten. In 2021 was dit 28 procent. Aankoopfraude zorgde hierbij voor de meeste schade onder burgers: 247 miljoen euro. Ook fraude in het betalingsverkeer gaf in verhouding veel schade.
Schade door fietsdiefstal en zakkenrollerij met 50 procent gestegen
De totale schade nam het sterkst toe bij fietsdiefstal en zakkenrollerij. Bij beide was de schade in 2023 ongeveer anderhalf keer zo hoog als in 2021. Het aantal bancaire fraudedelicten nam in 2023 toe vergeleken met 2021, maar de bedragen waren meestal kleiner. Daardoor bleef de totale schade ongeveer gelijk.
Slachtoffers kregen 38 procent van schade vergoed
Financiële dienstverleners, zoals banken, verzekeraars en creditcardmaatschappijen, vergoedden volgens de slachtoffers in totaal 1,2 miljard euro van hun schade, 38 procent van de totale schade. Naar verhouding werd de meeste schade vergoed bij bancaire fraude in het betalingsverkeer; financiële dienstverleners betaalden 80 procent van de totale schade aan de slachtoffers. Ook van de schade bij gestolen auto’s werd in verhouding een groot deel vergoed.