05-11-2024 JOURE – De resultaten van het Landelijk Meetnet Grondwaterkwaliteit bevestigen het beeld dat de grondwaterkwaliteit in de zand-, löss- en leemgebieden onder druk staat van hoge stikstofbelasting uit met name de landbouw. Dat schrijft het RIVM in de kennisnotitie ‘Waterkwaliteit in landbouwgebieden’ die werd opgesteld in het kader van een evaluatie van het mestbeleid.
De nitraatconcentratie in het uitspoelend water is in alle grondsoortregio’s sinds de jaren ’90 gedaald. Als gevolg van een droge periode tussen 2018 en 2020, is de nitraatconcentratie weer gestegen. In 2021 en 2022 lijkt de invloed van de droogte af te nemen en zakt de gemiddelde nitraatconcentratie weer in verschillende regio’s. Desondanks zijn de concentraties van de jaren voor 2018 nog niet bereikt.
De nitraatconcentratie in het grondwater wordt steeds lager naarmate er dieper in het grondwater wordt gemeten. Toch worden er in het Landelijk Meetnet Grondwaterkwaliteit veel overschrijdingen van de norm van 50 milligram per liter nitraat gezien in droge zandgebieden met akkerbouw of met gras en maïs, en in de löss- en leemgebieden.
In de löss- en leemgebieden toont daarnaast meer dan 20% van de meetreeksen een stijgende trend. Hiermee bevestigen de resultaten van het Landelijk Meetnet Grondwaterkwaliteit het beeld dat de grondwaterkwaliteit in de zand-, löss- en leemgebieden onder druk staat van hoge stikstofbelasting uit met name de landbouw.
De kwaliteit van het oppervlaktewater is in de afgelopen jaren voor stikstof verder verbeterd na de stijging door de droogte in 2018. Dit geldt zowel voor de sloten bij bedrijven uit het Landelijk Meetnet Grondwaterkwaliteit als voor de meetlocaties van het Meetnet Nutriënten in Landbouw Specifiek Oppervlaktewater.
In de kleiregio is alleen in het Meetnet Nutriënten in Landbouw Specifiek Oppervlaktewater een licht stijgende trend te zien vanaf 2015. De fosforconcentraties in het oppervlaktewater zijn in de kleiregio de laatste jaren licht gestegen. De zand- en veenregio kennen daarin een gemengder beeld zien, met een stabiele en een dalende trend.
Meer informatie is te vinden in de kennisnotitie ‘Waterkwaliteit in landbouwgebieden’ van het RIVM.