30-10-2024 JOURE – Volgens de voorlopige oogstraming akkerbouw is de bruto-opbrengst zaaiuien in 2024 vergeleken met een jaar eerder met bijna 15 procent gestegen naar 1,5 miljoen ton. Ook de bruto-opbrengst consumptieaardappelen is groter (7 procent). Voor beide gewassen wordt er met name meer geoogst vanwege een toegenomen beteelde oppervlakte (areaal). De opbrengst van suikerbieten is naar verwachting 3 procent lager. Dat blijkt uit de voorlopige oogstraming akkerbouw van het CBS.
Vanwege het natte voorjaar waren de zaaiomstandigheden uitdagend en zijn er regionaal grote verschillen in zaaimoment. Toch werden er niet eerder zoveel zaaiuien geteeld als in 2024. Het areaal nam vergeleken met een jaar eerder met bijna 12 procent toe. De bruto-opbrengst per hectare is met 46,4 ton iets hoger dan in 2023. Met name door het grotere areaal valt de totale bruto-oogst 14,6 procent hoger uit.
Er werden zowel meer gele als meer rode zaaiuien geteeld. Verwacht wordt dat voor beide gewassen de bruto-opbrengst per hectare 1,7 procent hoger is dan een jaar eerder. De totale bruto-opbrengst gele zaaiuien wordt geraamd op 1,3 miljoen ton (+13 procent), die van rode zaaiuien op 200 duizend ton (+29 procent). Wel wordt de kwaliteit lager geschat en wordt hiermee een hogere uitval ten opzichte van vorig jaar verwacht.
Tweedejaars poot- en plantuien weer terug op oude niveau
Het areaal tweedejaars poot- en plantuien is na een daling van twee jaar weer toegenomen. Het gewas werd in 2024 op ruim 6 duizend hectare geteeld en is hiermee weer op het niveau van 2021. De bruto-opbrengst is met 49,2 ton per hectare 4 procent hoger dan het jaar ervoor. De totale bruto-opbrengst wordt geraamd op 308 duizend ton (+19 procent).
Bruto-opbrengst consumptieaardappelen gestegen
In 2024 is de hectare-opbrengst consumptieaardappelen met 46,2 ton bijna 1 procent hoger dan een jaar eerder. Het areaal steeg met 4 procent. De totale bruto-opbrengst is naar verwachting 3,6 miljoen ton. Dit is 7 procent meer dan in 2023, toen de oogst voor veel boeren lastig was vanwege overmatige regenval.
Daling opbrengst per hectare suikerbieten
De afgelopen vijf jaar schommelde de beteelde oppervlakte suikerbieten rond de 80 duizend hectare. In 2024 werd er op ruim 85 duizend hectare suikerbieten geteeld, 6 procent meer dan een jaar eerder. Ondanks deze groei wordt de bruto-opbrengst suikerbieten met 6,7 miljoen ton 3 procent lager verwacht dan een jaar eerder vanwege een dalende bruto-opbrengst per hectare (79 ton).
Tarweoogst valt naar verwachting 37 procent lager uit, vooral door tegenvallende wintertarwe
De beteelde oppervlakte tarwe is in 2024 vergeleken met een jaar eerder met een kwart afgenomen. Het is voor het eerst sinds 1957 dat het areaal tarwe kleiner is dan 100 duizend hectare. Naast de krimp van het areaal is ook de bruto-opbrengst per hectare laag. Daardoor valt de totale bruto-opbrengst met nog geen 700 duizend ton 37 procent lager uit dan in 2023.
De daling van de tarweproductie wordt vooral veroorzaakt door een tegenvallende wintertarwe-oogst. Onder andere vanwege de natte weersomstandigheden in het najaar van 2023, werd er 34 procent minder wintertarwe ingezaaid. De vele regenval die volgde was nadelig voor de groei van het gewas. De bruto-opbrengst per hectare is daarom naar verwachting 17 procent lager dan het voorgaande jaar (7,3 ton). In combinatie met de krimp van het areaal is de totale bruto-opbrengst 45 procent lager dan in 2023.
Het areaal zomertarwe verdubbelde in 2024 ten opzichte van het voorgaande jaar. De bruto-opbrengst per hectare steeg naar 6,5 ton per hectare, 16 procent meer in vergelijking met vorig jaar toen de opbrengst laag was. De totale bruto-opbrengst stijgt hiermee naar 113 duizend ton, meer dan het dubbele van het jaar ervoor.
Voorlopige en definitieve oogstramingen
In juni publiceerde het CBS cijfers over het beteelde areaal van de akkerbouwgewassen. Bij deze cijfers komen nu de verwachte hectare-opbrengsten. Deze zijn door experts geraamd op basis van de laatst beschikbare informatie. Op basis van het beteelde areaal en de verwachte hectare-opbrengsten berekent het CBS de bruto-opbrengsten. De definitieve oogstcijfers van 2024 worden eind januari 2025 bekendgemaakt. De bruto-opbrengst van de definitieve raming kan lager uitkomen dan nu berekend doordat de geoogste oppervlakte uiteindelijk lager uit kan vallen dan de beteelde oppervlakte.