22-07-2024 JOURE – Aankomende woensdag vindt het rationeel de boerebrulloft weer plaats. Maar wat gebeurd er eigenlijk op deze dag?
In prachtig beschilderde sjezen, getrokken door donkere Friese paarden gaan de bruiloftsgasten naar het “Gritenijhûs” in het 18e eeuwse park Herema State, waar vroeger de heren van de grietenij, de Vegelins van Claerbergen woonden. Het bruidspaar zal daar getrouwd worden door de Grytman. Een grietman was de voorganger van de burgemeester die na 1851 zijn intrede doet.
10.00 uur Defilé door de Midstraat
Wanneer bruid en bruidegom met de mooie versierde sjees naar restaurant De Grietman rijden wachten hun bruiloftsgasten daar op hen. Dan kan de bruidsstoet zich in beweging zetten, op weg naar het Gritenhûs. Het bruidspaar rijdt voorop en is duidelijk te herkennen, paard en zweep zijn versierd.
11.00 uur 19e eeuwse Bruiloft in park Heremastate
Na het ja woord en het ondertekenen van de aktes wordt de huwelijkspijp door de buidzuster binnen gebracht, dit is de zuster van de bruid. Zij geeft de versierde kalken pijp aan de bruid en die geeft op haar beurt de pijp weer aan haar man. Vervolgens houdt ze het brandende komfoor bij, zodat de vlam in de Heerenbaai komt. Door dit symbool toont zij aan dat ze haar man gedienstig zal zijn. Deze pijp draagt de bruidegom de gehele dag bij zich. Na afloop komt de pijp in een kastje aan de wand te hangen. Bovendien mocht de pijp niet breken want dat was een slecht voorteken voor het huwelijk. Meestal werd de bruidegompijp bij andere belangrijke gelegenheden weer tevoorschijn gehaald. Na het plechtige gedeelte is het de hoogste tijd om feest te vieren. Maar eerst wordt het jonge bruidspaar veel geluk gewenst door familieleden en bekenden.
Zij bieden een paar geschenken aan in de vorm van linnengoed dat vroeger opgerold in de kast bewaard werd. De bruidegom kreeg van zijn ouders bij het linnengoed een doodshemd. Dat was de gewoonte, de dood hoort bij het leven. Omdat het bruidspaar eigenlijk “Boer en Boerin” worden hoort bij de geschenken ook wat vee. Ook wordt hun een echte kraantjeskan aangeboden. Ondertussen gaat de brandewijn met rozijnen rond, een drank die vroeger nooit ontbrak en al weken van tevoren werd ingemaakt. Muziek met bijpassende dansen worden door de skotsploech gebracht. Wanneer alle gasten aan de bruidstafel zitten en op het bruidspaar wachten heerst er al een feestelijke stemming. De bruid strooit eerst nog van alles naar de kinderen in haar buurt, bruidssuikertjes en lovertjes. Dat wil zeggen dat zij afscheid neemt van haar jeugd. Dan begint de maaltijd.
12.00 uur Bruiloftsmaaltijd
Op de bruidstafel komen echte Oudfriese gerechten te staan, waarvan vast en zeker heerlijk wordt gesmuld. Het publiek kan ook aan deze maaltijd deel nemen en genieten van de pro-en-bôle, een gerecht gemaakt van geweekt, gekruid brood met kaneel en suiker.
13.30 uur Harddraverij in de Midstraat
Na het bruiloftsmaal kiest men voor een harddraverij. De bruidegom en zijn vrienden strijden om wie het hardst kan draven op hun paarden. Één tegen één rijden de deelnemers om het hardst op ongezadelde Friese paarden over een baan van zand. Harddraven moeten ze want een strenge jury, keurmeesters, ziet er op toe. Zulke harddraverijen werden veel op kermissen gehouden. Deze unieke harddraverij in Joure is een groot succes daarom organiseert stichting Boerebrulloft ieder jaar zo’n ouderwetse harddraverij.
15.00 uur Grote ringrijderij in de midstraat
De ringrijderij wordt georganiseerd door “het Friese tuigpaard”. In 1954 was Prinses Beatrix aanwezig bij de bruiloft zij heeft grote waardering voor het Friese paard dat geschikt is om aangespannen te worden voor de sjees. Veel sjezen zijn in de loop der jaren verloren gegaan doordat ze vervangen werden door de automobiel. Gelukkig zijn er nog genoeg sjezen bewaard gebleven om heden ten dagen mee te ringrijden. De vrouwen en mannen in de sjees zijn gekleed in 19e eeuwse Friese kostuums. Ze doe hun best om zoveel mogelijk ringen te steken om de Zilveren Zweep of een Frysk Waarglês te winnen.
16.30 uur Prijsuitreiking
De Zliveren zweep die aangeboden wordt door de winkeliersvereniging W.I.H. zal aan de winnaar overhandigd worden evenals het Frys Waarglês wat overhandigd wordt door de Burgemeester.
(Zie ook https://www.jouregio.nl/2024/07/15/boerebrulloft-sipke-sonja/)
