10-07-2024 JOURE – In de winter van 2023 – 2024 is 21,2% van de Nederlandse populatie van honingbijenvolken gestorven. Dit percentage is lager dan in de voorgaande winter, maar het is nog steeds een zorgwekkend hoog aantal bijenvolken dat de winterperiode niet heeft overleefd. Het jaarlijkse wintersterftepercentage wordt vastgesteld door middel van een imker-enquête die ieder jaar wordt uitgevoerd door onderzoekers van verschillende imker-organisaties.
In totaal deden dit jaar 2640 Nederlandse bijenhouders mee aan de jaarlijkse COLOSS-enquête, die in meer dan 40 landen wordt uitgevoerd; van de Nederlandse bijenhouders deed 25% mee. Nederland telt ongeveer 11.000 actieve bijenhouders; meer dan 95% zijn hobbyisten. Van de bijenhouders meldde 48,3% dat al hun bijenvolken de winter hebben overleefd en 6,7% van de bijenhouders had te maken met een compleet uitgestorven bijenstand.
Verklaringen voor wintersterfte onder bijenvolken zijn zeer divers. Zo is sterfte van de koningin gedurende de winter fataal voor het bijenvolk. Ook combinaties van factoren brengen de gezondheid van bijenvolken in gevaar. Als de bijen verzwakt de winter ingaan, bijvoorbeeld door een combinatie van een verminderd voedselaanbod en ziekte, dan vergroot dat de kans op sterfte van het volk. Twee andere belangrijke oorzaken voor slechte bijengezondheid zijn bijenvirussen en de parasitaire mijt Varroa destructor.
In welke mate de snelle opmars van de Aziatische hoornaar in Nederland effect heeft op wintersterfte is onbekend. Deze hoornaar bejaagt insecten om hun eigen larven te voeden. Er werd door 228 bijenhouders de Aziatische hoornaar op hun bijenstand waargenomen. Het effect van deze invasieve soort op sterfte van hele bijenvolken in Nederland laat zich moeilijk inschatten. Het vermoeden is echter dat de Aziatische hoornaar een steeds grotere rol zal gaan spelen in de sterfte onder Nederlandse bijenvolken.