24-05-2024 JOURE – Onbemeste bufferstroken langs sloten zijn een effectieve maatregel om de belasting van oppervlaktewater te verlagen. Met behulp van de Bedrijf Water Wijzer heeft een aantal melkveebedrijven die deelnemen aan het project Koeien & Kansen geëxperimenteerd met deze stroken. De ervaringen zijn over het algemeen positief.
Oppervlakkige afspoeling naar sloten over de grond en ondiepe afspoeling naar de sloot door de grond vormen een gevaar voor de waterkwaliteit in sloten. Het kan zowel gaan om afspoeling van nitraat en fosfor als om ongewenste slootvervuiling met gewasbeschermingsmiddelen. Onbemeste bufferstroken zijn erg effectief voor het tegengaan van oppervlakkige afspoeling. De vuistregel is dat de directe belasting van sloten bij een onbemeste strook van minder dan 3 meter met 50% afneemt. Bij een onbemeste strook van meer dan 3 meter is dat 75%.
Vooral op weidepercelen is het belangrijk om de plekken met risico voor afspoeling in kaart te brengen. In de praktijk houden koeien zich vaak op bij een drinkwaterbak of een hek voor de dam of voor scha duw onder een boom. Op die plaatsen valt relatief veel mest en urine, die dan een bron zijn voor het afspoelen van stikstof en fosfaat naar de sloot. Ook kopakkers zijn een aandachtspunt omdat daar de bodem vaak verdicht is en de opbrengst wat minder, waardoor meer afspoeling plaatsvindt.
Bij Koeien & Kansen-bedrijven is afspoeling een aandachtspunt. Een aantal Koeien & Kansen-deelnemers heeft bufferstroken aangelegd op de verschillende grondsoorten zand, rivierklei en veen. Coen Hagoort in Waarderen Marinus de Vries in Stolwijk hebben de bufferstroken gecombineerd met een pakket van agrarisch natuur- en landschapsbeheer via een gebiedscollectief. Ze ontvangen hier een vergoeding voor. Daarmee verplichten ze zich om geen bemesting en bestrijdingsmiddelen toe te passen in de laatste 2 meter voor de sloot. Hun ervaringen zijn over het algemeen positief.
Maurice en Ankie van Erp in Maren-Kessel boeren op rivierklei. Ze hebben gekozen voor een bufferstrook naast de Rode Wetering en naast een dwarssloot. Sinds 2021 valt het onder het agrarisch natuur- en landschapsbeheer met voorwaarden, zoals niet bemesten, spuiten, of ploegen. De bemestingsruimte blijft intact. ‘
Meer informatie is te vinden in het informatieblad ‘Bufferstroken beperken afspoeling naar oppervlakte water‘.